فهرست شرکتهاى خودروسازى مادر که استاندارد آنها مورد قبول مؤسسه استاندارد است به شرح ذيل مىباشد:
شرکت پژو فرانسه ،شرکت کياموتور کره جنوبي ،شرکت نيسان ژاپن ،شرکت Nicniman ، شرکت سيتروئن فرانسه ، شرکت مزدا ژاپن ،شرکت دوو کره جنوبي ، شرکت لندرور انگليس ،شرکت سانتاز اسپانيا ،شرکت داميلر کرايسلر ،شرکت هيونداي ،شرکت نئوپلن آلمان ،شرکت 2F ،شرکتMAW ،شرکت Voith آلمان ،شرکت ولو سوئد ، شرکت رنو فرانسه ،شرکت ايويکو ،شرکت Libher آلمان.طبق دستورالعمل بانک مرکزى ايران، بانکها در مورد کالاهاى مشمول استاندارد اجباري، صرفاً استانداردهاى مورد قبول مؤسسه استاندارد را که توسط دفتر ثبت سفارشات و نظارت بر مبادلات بازرگانى (وزارت بازرگاني) در اوراق ثبت سفارش درج مىشود، قبول خواهند نمود. ارائه اصل گواهى انطباق کالا با استاندارد مذکور که توسط شرکت بازرسى مجاز صادر مىشود، به همراه ساير اسناد تجارى به بانک کارگزار براى معامله اسناد الزامى است، بديهى است بدون ارائه گواهى مزبور پرداخت وجه اعتبار اسنادى يا برات امکانپذير نخواهد بود.
منبع مناسب تهيه کالا (Right Source)
انتخاب منبع مناسب در تحويل به موقع کالا و هزينه حمل و نقل و بر قرارى ارتباط بين خريداران و فروشندگان و ارائه خدمات بعد از فروش و قيمت کالا مىتواند مؤثر واقع شود. خريد از منابع اصلى علاوه بر امتيازات برخوردارى از قيمت و کيفيت مناسب، مشکلات برگشت کالاى مغاير با سفارش اوليه و خسارت ديده و نامرغوب را کمتر مىنمايد.
بهطور کلى منابع تأمين کالا به چهار طريق زير امکانپذير مىباشد:
- توليدکنندگان (Manufacturers)
- دلالها (Stockists or dealers) اشخاصى هستند که کالاى خريدارى را انبار و بعداً مىفروشند و قيمت فروش کالاى توسط آنها بالاتر از قيمت واحدهاى توليدى است
- پيمانکاران (Sub- Contractors)، (کسانى هستند که احتياجات توليدکنندگان را در روابط با قطعات ماشين کارى شده را تأمين مىنمايد. پيمانکاران انتخاب منبع تأمين کالا را مقدار موجودى انبار، قيمت و زمان تحويل کالا تعيين مىنمايد.
- منبع مناسب تهيه کالا در مورد خريدهاى خارجى از نظر دسترسى و تهيه سريع کالا مىتواند مناطق ويژه اقتصادى باشد.
مشخصات مناطق ويژه اقتصادى
منطقه ويژه اقتصادى عبارت است از محدوده جغرافيايى مشخص در مبادى ورودى يا در داخل کشور که به منظور پشتيبانى از توليد و همچنين تأمين کالا براى مصارف داخلى کشور و بدون رعايت مقررات صادرات و واردات و مراحل ثبت و سفارش و يا محدوديت زمانى براى نگهدارى (مدت مقرر در آئين نامه امور گمرکي) در انبار بنادر و مقررات ارزي، تحت شرايطى مطمئن و آسان توسط فروشندگان و توليدکنندگان خارجى و يا شرکاى ايرانى آنها به اين مناطق وارد مىشوند. واردکنندگان کالا به اين مناطق مىتوانند تمام يا قسمتى از کالاى خود را در مقابل قبض انبار تفکيکى قابل معامله که توسط مديريت منطقه صادر مىشود، به ديگران واگذار نمايد. در اين صورت، دارنده قبض انبار تفکيکى صاحب کالا محسوب مىشود. مديريت منطقه مجاز است به درخواست خريداران نسبت به صدور گواهى مبداء براى کالاى خريدارى شده از منطقه با تائيد گمرک ايران اقدام نمايد. بانکهاى کشور مکلف به پذيرش گواهى مبداء صادره مىباشد. ورود کالا از منطقه ويژه به داخل کشور مستلزم رعايت مقررات صادرات و واردات و انجام مراحل ثبت سفارش در وزارت بازرگانى و بانک و ترخيص از گمرک مىباشد. واردات کالا به ميزان نسبى از ارزش افزوده و قطعات داخلى به کار رفته در کالاهاى توليدى در يک منطقه ويژه اقتصادى به داخل بدون رعايت مقررات مذکور و انجام مراحل ثبت سفارش و گشايش اعتبار، بلامانع است.
تعرفه
واژه تعرفه اساساً از ريشه عرف به معنى معرفى کردن و شناساندن است که به همان مفهوم در زبان انگليسى استفاده شده است
راهنماى تعيين تعرفه در مرحله ثبت سفارش و ترخيص کالا
ماده آئيننامه قانون امور گمرکى در مورد تعرفه براى سفارش کالا يا در مورد ترخيص کالاهاى موجود در گمرک است.
در مواردى که صاحب کالا يا نماينده قانونى او تعرفه صحيح کالا را نمىداند و يا در تشخيص آن ترديد دارد، مىتواند قبل از تنظيم اظهارنامه، با تسليم درخواست کتبى و ارائه اسناد و الصاق نمونه کالا و مدارک مربوط به آن و با پرداخت هزينه آزمايش از رئيس گمرک محل، تعرفهبندى کالاى خود را استعلام نمايد و پس از دريافت پاسخ کتبى و اطلاع قطعى از تعرفه کالاى خود نسبت به تنظيم اظهارنامه مبادرت نمايد. در صورتى که تعرفه کالا کميسيون رسيدگى به اختلاف گمرکى تعيين شده باشد قبول آن براى گمرک الزامى است.
ترتيب تعيين تعرفه کالاى موجود در گمرک به شرح ذيل است:
براى هر اظهارنامه بايد يک درخواست جداگانه تنظيم و براى هر قلم کالا هزينه آزمايش جداگانه پرداخت شود.
اداره گمرک مىتواند کالايى را که تشخيص مواد متشکله آن براى تعيين تعرفه آن کالاى مورد نياز باشد به آزمايشگاه ارسال دارد و در اين هزينه آزمايش آن را صاحب کالا وصول خواهد کرد.
مراحل خريد خارجى :
* جمعآورى اطلاعات در مورد منابع فروش کالا و بررسى آنها و انتخاب منبع فروش (Source Selection)،
* بررسى وضعيت مالى فروشندگان
* بررسي توانايى توليدى و فنى
* شرايط و روشهاى پرداخت (The Terms and the methods of payment)
* مذاکره
* تنظيم قرارداد خريد
* تهيه پروفرما (Pro Forma)
* ثبت سفارش در وزارت بازرگانى و بانک
* مرحله حمل کالا،
* تشريفات گمرکى جهت ترخيص کالا
* ترخيص کالا از گمرکات،
براى خريد کالا از منبع جديد، حفظ جريان دائمى کالا و بازار فروش و استفاده از تسهيلات شرايط رقابتى بايد به دنبال منبع ديگرى باشيم، در اين حالت بررسى منبع جديد کالا ضرورت دارد، ولى در هر خريد خارجى استعلام شرايط فروش فروشندگان مانند شرايط پرداخت (Terms of Payment)، زمان تحويل کالا (Delivery time)، قيمت کالا و مبداء کالا، جهت تطبيق آن با شرايط خريدار به منظور درخواست پروفرما و انتخاب فروشنده ضرورى مىباشد. تأمين کالا بارى برخى از سازمانها به منظور حفظ اشتغال و تداوم توليد و حفظ بازار مهم است. لذا جهت اطمينان از وصول کالا در زمان تعيين شده در مورد انتخاب فروشندگان بايد دقت بيشترى شود و يا از فروشندگان ضمانتنامه درخواست گردد.عمليات خريد و درخواست پروفرما موقعى شروع مىشود که سطح موجودى در کارت کاردکس به نقطه سفارش برسد . تعيين نقطه سفارش کالا تابع زمان ثبت سفارش، تهيه، حمل و ترخيص کالا مىباشد انباردار در نقطه سفارش با هماهنگى واحدهاى مربوطه نسبت به تنظيم برگ درخواست خريد اقدام مىنمايد. در فرم برگ درخواست خريد بايد تمام مشخصات و اطلاعات مربوط به کالا ذکر شود. چنانچه کالاى مورد سفارش قطعه Part Number و تعداد قطعات را نيز ذکر نماييم.
بررسى وضعيت مالى فروشندگان
به منظور بررسى وضعيت مالى فروشندگان مىتوان از نسبتهاى مالى ذيل استفاده نمود
- نسبت نقدينگى (Liquidity Ratio)
اين نسبت توانايى و قدرت پرداخت شرکت را در مورد بدهىهاى کوتاهمدت اندازهگيرى مىکند.
- نسبت سودآورى (Profit Ratio)
اين نسبت درجه سودمندى فعاليتهاى مؤسسه و در نتيجه ظرفيت و کارايى مديريت سازمان را نشان مىدهد.
- نسبتهاى فعاليت
نسبتهاى فعاليت ميزان کاربرد فعال و مصرف منابع مالى در اختيار شرکت را اندازهگيرى مىکند اين نسبتها هماهنگى ميزان سطح فروش را با حسابهاى دارايى مقايسه مىنمايد.
توانايى توليدى و فنى
داشتن ماشينآلات توليدى مدرن و کادر فنى با تجربه در کيفيت کالاى توليدى اثر مثبت دارد.
در برخى از شرکتها شرکتهايى وجود دارد که در مقابل دريافت وجه، توانايى فنى و توليدى توليدکنندگان را ارزيابى نموده و نتيجه اين ارزيابى را به خريداران ارائه مىدهند. اکثر اين شرکتها داراى نمايندگى در بيشتر کشورهاى دنيا مىباشند.
مرحله تحقيق (Inquiry Stage)
هدف تحقيق در اين مرحله پيدا کردن واحد توليدى يا تجارى است که قادر به توليد و تهيه اقلام مورد سفارش در زمان مناسب و با کيفيت مورد نظر باشد. گاهى در خريد برخى از کالاها مانند، مواد اوليه کارخانجات و کالاى استراتژيک و سرمايهاي، تحقيق در مورد وضعيت فنى و مالى و بازديد از محل کارخانه فروشنده کالا به منظور بررسى روشهاى کنترل کيفيت و تکنولوژى مورد استفاده در توليد کالاى خريدارى شده ضرورت دارد. در مواقعى که امکان تحقيق و بررسى در مورد توانايى توليدى و فنى و وضعيت مالى فروشندگان و بازديد از محل کارخانه و فروشنده کالا وجود ندارد، بهمنظور حسن اجراى تعهدات فروشنده و يا تضمين کيفيت کالاى مورد معامله هنگام عقد قرارداد ضمانتنامه حسن انجام کار Performance bank Guarantee (PBG) از فروشنده دريافت مىشود. تاريخ و نحوه آزاد شدن اين ضمانتنامه در قرارداد قيد مىگردد. دستگاههاى اجرائى با در نظر گرفتن نوع و کيفيت کالا و کار، مبلغ قرارداد مىباشد تعيين و در قرارداد ذکر مىنمايند توضيح اينکه حداقل ميزان حسن انجام کار در آئيننامه معاملات دولتى مشخص شده است.
شرايط ضمانتنامه حسن انجام کار
ضمانتنامه حسن انجام کار توسط بانکهاى خريدار صادر مىشود.
در متن ضمانتنامهها تاريخ و شماره يا موضوع قرارداد قيد ميگردد.
ضمانتنامهها بايد بدون قيد و شرط تهيه شود.
ضمانتنامهها داراى مدت بوده و به درخواست خريدار قابل تمديد مىباشد.
تاريخ درخواست تمديد ضمانتنامهها بايد قبل از تاريخ سررسيد ضمانتنامهها باشد.
تمديد،ضبط يا ابطال ضمانتنامهها طبق درخواست کتبى خريدار انجام مىشود.
مذاکره
از اهرم مذاکره براي رفع اختلافها و تفاوت نظرها استفاده مىشود. انسانها چه در کسب و کار و چه در دولت و چه در خانواده از طريق مذاکره تصميمگيرى مىنمايد. گرچه مذاکره يک امر طبيعى است ولى مذاکره مؤثر کر سادهاى نيست. مذاکره مىتواند بهطور ملايم يا سخت يا بهطور اصولى انجام گيرد. مذاکره کننده ملايم خواستار آن است که از برخوردهاى شخصى پرهيز کند. لذا به سادگى به امتياز دادن مىپردازد تا نيل به توافق را هموار سازد. مذاکره کننده سرسخت مىخواهد پيروز شود يا اين وجود نتيجه کار چنين شخصى اغلب به ايجاد پاسخى به همان ميزان سخت و خشن منتهى مىشود. که او را مأيوس و مستأصل مىکند و نيروى او را از بين مىبرد و به روابط وى با طرف ديگر لطمه وارد مىکند. يک راه سومى هم براى مذاکره وجود دارد که نه سخت است و نه ملايم که به آن روش مذاکره اصولى به شما مىگويد که هر جا که امکان دارد به دنبال منافع متقابل باشيد. روش مذاکره اصولى مىتواند بهوسيله ديپلماتها و هيئتهاى اقتصادى و بازرگانى و تجار و … مورد استفاده قرار گيرد.
- فرآيند مذاکره:
مذاکره يک فرآيند است مانند هر فرآيندى آغاز و پايانى دارد فرآيند مذاکره با اقدامات و فعاليتهاى بيش از مذاکره آغاز و با اقدامات و فعاليتهاى پس از مذاکره و اجراء توافقنامههاى بهدست آمده پايان مىيابد.
- ارتباط در مذاکره:
بدون برقرارى ارتباط مذاکرهاى شکل نمىگيرد. مذاکره عبارت است از جريان مداوم رفت و برگشت ارتباطات به منظور رسيدن به يک تصميم مشترک.
برقرارى ارتباط هرگز کار سادهاى نبوده حتى بين افرادى که داراى روابط نزديک و فعاليت مشترک هستند. اگر آنچه را که طرف مقابل مىگويد نشنويد يا درک ننمايد و يا سوء برداشت داشته باشد مذاکره تداوم پيدا نخواهد کرد.
- تعداد مذاکره کنندگان:
براى کاهش آثار منفى مذاکره مىتوانيد از طريق کاهش تعداد افراد شرکتکننده در جلسات مذاکره، ارتباطات را بهبود بخشيد.
- ارکان مذاکره:
جدا کردن اشخاص طرف مذاکره از مسائل مورد مذاکره. چون در مذاکره به برقرارى ارتباط صحيح و گفتگوى بدون تنش نياز داريم.
تمرکز روى تأمين منافع به جاى پافشارى روى مواضع. چرا که نيروى محرکه مواضع، منافع است. منافع چند نوع است، منافع مشترک، منافع موازى و منافع معارض در مذاکره، لازم است منافع مشترک پيدا کنيم.
داشتن راه حل گوناگون براى موضوع مذاکره (Option) با راهحلهاى گوناگون و حق انتخابهاى متنوع و سنجيده پشت ميز مذاکره بنشينيد؟ چرا که هر مسئله فقط يک راهحل ندارد. هر مسئله مىتواند چند راهحل داشته باشد.
پرهيز از استفاده از معيارهاى ذهنى و گرايش به استفاده از معيار عيني. براى مسائل اقتصادى و فنى و صنعتى و مالى استانداردها و معيارهاى مشخصى پذيرفته مىشود و به کارگيرى آنها گام مهمى در راه استفاده از معيارهاى عينى در مذاکرات است.
- صفات و ويژگىهاى مذاکرهکننده:
- بردباري، تحمل و خويش دارى در برابر سخنان و رفتار طرف مقابل،
- مديريت زمان در طول جلسات مذاکره،
- انصاف و در نظر داشتن منافع مشروع طرف مقابل،
- آگاهى کامل به موضوع مذاکره و اشراف به تمام جوانب آن،
- احترام به تخصص و شخصيت اعضاء تيم خودى در مذاکره،
- جلب مشارکت اعضاء خودى هيئت در جلسات.
- تعريف مذاکره (Negociate):
مذاکره وسيلهاى است که براى برقرارى ارتباط سازمان يافته بين مردم و سازمانهاى گوناگون اجتماعي، جهت رسيدن به توافق، مذاکره گفتگويى پيشرفته و هدفدار است. (Negociate) به معناى مذاکره به منظور توافق است.
در مذاکره فنون و رموزى مورد استفاده قرار مىگيرد که با استفاده از آن برخى مىتوانند به توافق برسند و بعضى چنين توانايى را ندارند.
- چه نوع معاملاتى نياز به مذاکره دارند:
موقعى که پروسه توليد طولانى است. در چنين شرايطى جهت تعيين قيمت مناسب بايستى با فروشندگان مذاکره نمائيم.
زمانى که در شرايط خريد مىخواهيم متغيرهاى متعددى مانند خدمات (Service) و کيفيت و قيمت را منظور نمائيم.
در خريد کالاهاى صنعتى با قيمت بالا و کالاهاى موضوع قراردادهاى دولتي، انجام مذاکره ضرورى مىباشد.
موقعى که خريد ما درصد بالائى از توليد يا فروش فروشنده مىباشد، انجام مذاکره براى اخذ تخفيف و ساير تسهيلات ضرورى مىباشد.
در شرايط تغييرات شديد تکنولوژى که تداوم توليد وجود ندارد و توليد به منظور تطبيق با تکنولوژى وقفه دارد. در چنين شرايطى دادن سفارش جهت توليد کالا يا خريد از فروشنده نياز به مذاکره دارد.
- نتايج مذاکره:
هر مذاکرهاى را مىتوان با سه معيار مورد قضاوت قرار داد:
منتهى به يک موافقتنامه معقول بشود.
مؤثر و داراى کارآئى باشد.
روابط بين طرفين را بهبود بخشد يا لااقل به روابط آنان خلل وارد ننمايد.
شرايط و روشهاى پرداخت (The Terms and the methods of payment)
برات
اعتبارات اسنادي
پيش پرداخت
در اين روش فروشنده کالا حاضر به قبول ريسک نيست و پس از وصول بهاى کالا مبادرت به ارسال کالا مىنمايد. به عبارت ديگر بهطور نقدى معامله مىنمايد.
روش پرداخت براتى (BILL OF EXCHANGE)
به موجب ماده قانون تجارت ايران برات بايد داراى شرايط زير باشد
قيد کلمه برات در روى ورقه
تاريخ تحرير
اسم شخصى که بايد برات را تأديه کند
مبلغ برات
تاريخ تأديه و پرداخت وجه برات
مکان پرداخت وجه برات اعم از اينکه محل اقامت براتگير باشد يا محل ديگر
اسم شخصى که برات در وجه يا حواله کرد او پرداخت مىشود
انواع برات
بروات ارزى برحسب اين که با اسناد بازرگانى (Commercial Documents) يا بدون اسناد بازرگانى براى وصول ارائه شوند، به دو دسته زير تقسيم مىشوند:
- بروات ساده (Clean Bills of Exchange)
به برواتى اطلاق مىشود که اسناد حمل کالا ضميمه آن نيست و به خودى خود کامل و ناشى از معاملات بازرگانى است.
- بروات اسنادى (Documentary Bill of Exchange)
برات اگر همراه با اسناد بازرگانى ارائه شود، بروات اسنادى خوانده مىشود. بروات از نظر سر رسيد به دو دسته تقسيم مىشوند:
برات ديدارى (Sight Bill of Exchange):
براتى است که از تاريخ رويت يا تاريخ صدور تا مدتى بعد، مثلاً ?? روز يا ?? روز يا بيشتر قابل پرداخت است.
برات مدتدار (Time Bill of exchange):
براتي است که از تاريخ رويت يا تاريخ صدور تا مدتي بعد ، مثلأ ?? روز يا ?? روز يا بيشتر قابل پرداخت باشد.